Od opublikowania w Dzienniku Unii Europejskiej Dyrektywy minęło kilka miesięcy, czas więc zastanowić się nad jej skutkami dla polskiego transportu.
Dokument ten nowelizuje tabelę naruszeń w transporcie drogowym zawartą w Dyrektywie 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
Państwa członkowskie mają czas na wprowadzenie znowelizowanych przepisów do 14 lutego 2025 r.
Tabela, będąca załącznikiem do Dyrektywy, dokonuje głównie klasyfikacji naruszeń w transporcie w zakresie przekraczania czasu pracy kierowców, ale również dotyczy działania i obsługi tachografów.
Tabela określa kategorie naruszeń, precyzując limity dotyczące czasu jazdy i odpoczynku kierowców.
Do najpoważniejszych wykroczeń w transporcie drogowym należy przekroczenie dziennego czasu jazdy o 50 % lub tygodniowego o 25 %.
Przekroczenie dopuszczalnego czasu prowadzenia pojazdu przez kierowców jest jednym z najpoważniejszych wykroczeń w transporcie drogowym, które nierzadko doprowadza do poważnych w skutkach wypadków drogowych.
Jakich jeszcze obszarów dotyczą zmiany, które zaczną obowiązywać już za kilka miesięcy?
W ramach nowelizacji została uzupełniona lista poważnych naruszeń. Znalazły się na niej takie wykroczenia, jak odbieranie kierowcom tygodniowego odpoczynku oraz brak organizacji ich powrotu do domu lub do bazy przewoźnika w kraju siedziby.
W załączniku znalazło się kolejne poważne naruszenie, a mianowicie brak pokrycia kosztów zakwaterowania kierowców poza pojazdem.
Na liście nieprawidłowości umieszczono niewłaściwy sposób użytkowania tachografu.
Manipulowanie pracą urządzeń służących do pomiaru czasu pracy kierowców również należy do poważnych wykroczeń. Na przykład brak wpisu przekroczenia granicy i wpisu kraju rozpoczęcia i zakończenia pracy. Do niedopuszczalnych należą uchybienia takie jak instalowanie i korzystanie z niehomologowanego tachografu, posługiwanie się sfałszowaną lub należącą do innej osoby kartą kierowcy lub posiadanie w pojeździe urządzeń zakłócających pracę tachografu.
Od 31 grudnia 2024 zacznie obowiązywać przepis nakazujący okazywanie zapisów z ostatnich 56 dni poprzedzających kontrolę.
Każdy przewoźnik drogowy podlega pod tzw. rating firm transportowych. Służby kontrolne korzystają w tym celu z algorytmu, który pozwala określić ogólny stopień ryzyka przedsiębiorstwa, m.in. na podstawie tego, jak często i za jak istotne naruszenia ukarano przewoźnika na przestrzeni ostatnich dwóch lat. System dzieli przewoźników na cztery kategorie, z których każda oznaczona jest innym kolorem:
Według nowych przepisów dostęp do ratingu przewoźników mają uzyskać służby podczas kontroli drogowych w całej Europie za pośrednictwem systemu ERRU. Z kolei w Polsce system oceny ryzyka firm transportowych już działa.
Do przeprowadzania czynności kontrolnych w przedsiębiorstwie w pierwszej kolejności typowane są firmy o wysokim poziomie ryzyka.
Dane dotyczące ratingu podmiotów do skontrolowania mogą być udostępniane nie tylko ITD, lecz także policji, straży granicznej, Krajowej Administracji Skarbowej oraz Inspekcji Pracy.
Nowelizacja przepisów zawartych w najnowszej Dyrektywie dotyczącej transportu drogowego oznacza konieczność aktualizacji taryfikatorów w każdym z krajów członkowskich. Na podstawie klasyfikacji wykroczeń kraje członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące nakładania i wysokości kar, które powinny być skuteczne, proporcjonalne do wagi naruszeń i niedyskryminujące.
Według przepisów każde nielegalne działanie wykryte przez służby kontrolne zostaje zaliczone do jednej z czterech następujących kategorii:
Za każde niedostosowanie się do obowiązujących przepisów przewoźnik otrzymuje punkty karne, które umieszczają go na skali ratingowej i po przekroczeniu ustalonego progu kwalifikują do kontroli w jego przedsiębiorstwie.
Najpoważniejsze przewinienia mogą skutkować utratą dobrej reputacji firmy transportowej. To z kolei może wiązać się z utratą licencji i uniemożliwi prowadzenie działalności transportowej.
Znowelizowane przepisy ujednoliciły klasyfikację naruszeń zawartych w tabelach dołączanych do unijnych Dyrektyw.
Do tej pory obowiązywała tabela z rozporządzenia (UE) 2016/403, która zawierała odmienną klasyfikację naruszeń. Na jej podstawie służby kontrolne mogły obliczać częstotliwość występowania wykroczeń a następnie dokonać weryfikacji reputacji przewoźnika. Dzięki ostatniej nowelizacji różnice w stopniowaniu naruszeń nie powinny już występować.
Źródło: DYREKTYWA DELEGOWANA KOMISJI (UE) 2024/846 z dnia 14 marca 2024 r. zmieniająca dyrektywę 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie minimalnych warunków wykonania rozporządzeń (WE) nr 561/2006 i (UE) nr 165/2014 oraz dyrektywy 2002/15/WE w odniesieniu do przepisów socjalnych dotyczących działalności w transporcie drogowym.