Dopiero w 2025 roku będziemy mieli Polsce dodatkowy dzień wolny od pracy – 24 grudnia, czyli wolną Wigilię. W sumie będzie też jedna niedziela handlowa więcej aniżeli w 2024 roku.
W dniu 27 listopada 2024 r. Sejm uchwalił ustawę: Od 2025 r. Wigilia dniem wolnym od pracy. Natomiast przed Wigilią będą 3 niedziele handlowe.
Kraje, które świętują 24 grudnia, są w przeważającej mierze chrześcijańskie, a chrześcijański dzień liturgiczny zawsze zaczyna się i kończy o zachodzie słońca każdego dnia. Dlatego uważa się, że Jezus urodził się o godzinie 17:00 24 grudnia, co oznacza, że dzień jego urodzin kończy się o tej samej porze 25 grudnia.
Państw, w których 24 grudnia jest już teraz dniem ustawowo wolnym od pracy, jest w naszym zestawieniu pięć: Czechy, Estonia, Łotwa, Litwa i Słowacja. Natomiast w Islandii pracownicy w Wigilię wolne mają od godziny 13. Od 2025 roku dołączy do nich Polska.
Sejm uchwalił ustawę, zgodnie z którą od 2025 roku Wigilia (24 grudnia) będzie dniem wolnym od pracy. Ustawa ta przewiduje również, że od 2025 r. trzy niedziele poprzedzające Wigilię będą handlowe. Teraz ustawą zajmie się Senat. Decyzja Sejmu jest zgodna ze stanowiskiem wypracowanym w dniu 26 listopada 2024 r. przez połączone sejmowe komisje gospodarki i rozwoju oraz polityki społecznej i rodziny.
Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy przewiduje ustanowienie 24 grudnia dniem wolnym dla wszystkich pracowników, w tym pracowników placówek handlowych, dla których teraz zgodnie z ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta Wigilia jest dniem roboczym do godziny 14.
Projekt złożyła w Sejmie Lewica, która chciała, by zmiany weszły w życie jeszcze w tym roku.26 listopada, we wtorek, na posiedzeniu komisji gospodarki i rozwoju oraz polityki społecznej i rodziny, do projektu wprowadzono poprawki Koalicji Obywatelskiej, by nowe przepisy zaczęły obowiązywać od 1 lutego 2025 r., a także, by trzy niedziele przed Wigilią były handlowe.
W 2024 roku, zgodnie z ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta, Wigilia jest dniem roboczym do godziny 14.
Za nowelizacją ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw głosowało 403 posłów, przeciw było 10, wstrzymało się 12.
Wcześniej Sejm odrzucił m.in. poprawki PiS i Lewicy, by 24 grudnia był dniem wolnym już od tego roku. Większości głosów nie uzyskała także poprawka koła Razem, która przywracała pierwotny kształt projektu, by dwie, a nie trzy niedziele poprzedzające Wigilię były handlowe.
W tej samej ustawie znalazł się zapis, że od 2025 roku trzy niedziele przed Wigilią będą handlowe. Jest to wynik poprawki wprowadzonej przez Koalicję Obywatelską na posiedzeniu komisji gospodarki i rozwoju oraz polityki społecznej i rodziny.
Przedstawiciele związków zawodowych w rozmowie PAP wskazali, że choć pomysł ustanowienia wolnej Wigilii jest oczekiwany, to wątpliwości budzi wprowadzenie do ustawy dodatkowej niedzieli handlowej w grudniu.
Stara ustawa o zakazie handlu ustala w 2025 roku siedem ustawowych niedziel handlowych.
Nim dojdzie do zmian w prawie, mocą aktualnie obowiązujących przepisów w 2025 roku niedzielami handlowymi są:
26 stycznia 2025 r.
13 kwietnia 2025 r.
27 kwietnia 2025 r.
29 czerwca 2025 r.
31 sierpnia 2025 r.
14 grudnia 2025 r.
21 grudnia 2025 r.
Na mocy nowej ustawy dodatkowe niedziele, które w 2025 roku dojdą do tych siedmiu to w praktyce tylko jedna – 7 grudnia. Reszta pokrywa się przynajmniej w 2025 roku datami z tymi, które są już ustanowione ustawą o zakazie handlu w niedzielę
Prezes Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Piotr Ostrowski uważa, że trzecia handlowa niedziela w grudniu jest rozwiązaniem kontrowersyjnym.
„Ten pomysł mi się nie podoba. To jest projekt dotyczący wolnej Wigilii – dnia, który jest szczególny dla tysięcy rodzin w Polsce. To jest dzień, który powinien być dla rodzin, dzień spokoju i odpoczynku, oczywiście tam, gdzie nie trzeba pracować. Natomiast nie podoba mi się takie trochę handlowanie tym pomysłem i wrzucanie na ostatnią chwilę rozwiązań, które mają, mówiąc brzydko, dokręcić śrubę pracownikom”.
Zastępca przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Bartłomiej Mickiewicz powiedział: „Z drugiej strony, jeżeli Wigilia wolna od pracy ma oznaczać pracujące niedziele to absolutnie się z tym nie zgadzamy. Od wielu lat walczyliśmy o to, żeby niedziele były wolne, żeby niedziele były dla rodziny. Jeżeli pracujące niedziele mają być w zamian za wolną Wigilię, to mówimy absolutnie nie. My jesteśmy za tym, żeby Wigilia była wolna, w szczególności dla pracowników handlu, bo jak wiemy okres przedświąteczny jest dla nich wyjątkowo trudny”
Podczas posiedzenia, które odbyło się w dniu 26 listopada br., w temacie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 777), Komisja Gospodarki i Rozwoju oraz Komisja Polityki Społecznej i Rodziny – rozpatrywały poprawki zgłoszone do ww. projektu ustawy. Jedną z nich, była poprawka zgłoszona przez posła Ryszarda Petru, zgodnie z którą zakaz handlu, miałby zostać zniesiony w zakresie wszystkich pierwszych niedziel każdego miesiąca, czyli – każda pierwsza niedziela każdego miesiąca kalendarzowego, miałaby być handlowa. Powyższa zmiana – zgodnie z propozycją posła – miałaby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.
Poprawka ta, nie spotkała się z jednak przychylnością komisji, nie uzyskując większości głosów. Ryszard Petru zapowiedział jednak, że zostanie ona ponownie zgłoszona, jako wniosek mniejszości.
